THE HISTORY OF DAMARIONAS

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΔΑΜΑΡΙΩΝΑ

Πότε ακριβώς κτίστηκε το χωριό δέ γνωρίζουμε. Οι παραδόσεις λένε ότι παλιά οι Δαμαριωνίτες κατοικούσαν στήν Αγιασσό.
Επειδή όμως: "τα χωριά τα νότια τα δέρνανε οι πειρατές, γι αυτό -οι κάτοικοί τους ­κρύβανε τα πιθάρια κλπ καί τραβούσανε τον ανήφορο"" για μεγαλύ­τερη ασφάλεια.
Ήρθαν αρχικά -στην εποχή του Βυζαντίου- στους πρόπο­δες του κάστρου τ' Απαλίρου'' στη θέση Εβρηακές" μαζί με άλλους Αξώ­τες για μεγαλύτερη προφύλαξη και κατόπι στό Μερσινό, στα Κατελύματα κι αργότερα στο σημερινό Δαμαριώνα. Πρώτα απέναντι στό σημερινό χω­ριό, στούς πρόποδες του "λαού το βουνί" κι ύστερα στη σημερινή του θέση.
Στους πρώτους αιώνες της φραγκοκρατίας δέν ξέρουμε ποια ήταν η τύ­χη του χωριού ή αν ακόμα υπήρχε σίγουρα διαμορφωμένο εκεί.
Έγγραφες μαρτυρίες για το χωριό έχουμε, όπως είδαμε, μόνο από το 15ο αιώνα κι εδώ.
Ωστόσο ορισμένα μνημεία του με σημαντικά στοιχεία τους, όπως η εκκλησία του Χριστού με λείψανα παλιών βυζαντινών αγιογραφιών της, κα­θώς κι ορισμένες προϊστορικές και αρχαίες επιγραφές στο δάπεδό της αποδεικνύουν ότι, πιθανότατα, ο οικισμός του Δαμαριώνα νάναι πολύ παλι­ότερος από ότι νομίζεται.
Μέχρις τυχόν ανασκαφές αποκαλύψουν επισημότερα στοιχεία, οι πιο παλιές έγγραφες μαρτυρίες μας, για την ιστορία του χωριού, εξακο­λουθούν νάναι από τον 15ο αιώνα.
Η Νάξος, ως γνωστόν,κατελήφθη από τον Ενετό Μάρκο Σανούδο το 1207.
Ο Σανουδος αφού ανακήρυξε το νησί εδρα του δουκάτου του Αιγαί­ου "διήρεσε τη Νάξο σε 56 τοπαρχίες καί τις έδωσε στους ευγενείς να τις διοικούν".
Ανάμεσα στις τοπαρχίες αυτές (που ονομάζονταν και φέουδα ή τιμάρια και οι ιδιοκτήτες τους Φράγκοι φεουδάρχες, τιμαριώτες ή σφεντότοποι) ήταν και η τοπαρχία του Δαμαριώνα καθώς και διά­φορες περιοχές της, όπως η Άγιασσός, Γιαλούς, Εβριακές, Μερσινός κ.α.
Ποιος ήταν ο πρώτος φεουδάρχης του Δαμαριώνα δε γνωρίζουμε, ξέ­ρουμε- όμως διάφορους φεουδάρχες του από τό 15ο αίωνα κι εδώ, όπως τον δούκα Μάρκο Κρίσπο την κερά της Σίφνου (Γκοζαντίνι;), τό Φίλιππο Λούρ­δα, το Φραντζέσκο Κορονέλλο, την Κατερίνα Λουρδδ (Λορεντόνο) και τον Μπαρόν ντε Λαστίκ.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ